Financiele misère door hoge zorgkosten

24 april 2020 00:00

Door Robert Mienstra

ALMERE – Deze krant meldde het 15 april al: er komt een miljoenentekort voor Almere. Wethouder Julius Lindenbergh (VVD) had dit al aangekondigd in een geheime vergadering van de fractievoorzitters. Uit de afgelopen donderdag gepresenteerde Perspectiefnota blijkt dat de situatie voor de stad zorgelijk is, dat er inderdaad een groot financieel tekort is en er minder inkomsten komen.

Als de tekorten in de jaren 2021 tot en met 2024 bij elkaar opgeteld worden, is er 70 miljoen euro nodig. Met het tekort van 2020 erbij van 10 miljoen wordt dat 80 miljoen euro. In de buffer van Almere zit nog 22 miljoen euro. Het tekort van 2020 wordt uit de spaarpot van de gemeente gehaald, waardoor de begroting over 2020 weer sluitend wordt. Daardoor kunnen er voor het lopende begrotingsjaar geen verantwoorde maatregelen meer worden genomen.

Oktober

In oktober wordt duidelijk hoe de begroting vorm krijgt. Lindenbergh sluit niet uit - als het echt niet anders kan – dat er gekeken moet worden naar verhoging van de lokale lasten. Dat er bezuinigd zal moeten worden staat als een paal boven water. Bovendien zijn de gevolgen van de Coronacrisis nog niet in de nota mee genomen. "We moeten onze begroting op orde te krijgen", zegt Lindenbergh. "Dit is belangrijk voor de stad. Als dat niet gebeurt, krijgen we strenger toezicht van de provincie en gaat die bepalen waar wij ons geld aan mogen besteden. Daarom gaan we een buitenstaander vragen om naar onze financiën te kijken. Ons beeld is dat er nu elk jaar meer tegenvallers zijn dan meevallers, waardoor we elk jaar weer extra moeten bezuinigen."

Pijnlijke keuzes

Het grootste probleem in de perspectiefnota komt voort uit de WMO en de Jeugdzorg. Daar gaat 45 miljoen euro extra naar toe. "Als eerste zullen we proberen om daar de tekorten kleiner te maken", zegt Lindenbergh. "Het aanpakken van dit probleem kan niet alleen maar door efficiënter te werken. We zullen ook scherpe en misschien pijnlijke keuzes moeten maken bij de Jeugdzorg en WMO. Ook voor de andere beleidsterreinen geldt natuurlijk dat waar er tekorten zijn, we in eerste instantie kijken of we het probleem kunnen oplossen binnen het beleidsterrein zelf. Daarbij was onze financiële situatie, al voordat de coronacrisis uitbrak, complex en zorgelijk."

Coronacrisis

In onze dagelijkse werkzaamheden zien we de effecten van de Coronacrisis wel al", stelt Lindenbergh. "Zo maken we bijvoorbeeld extra kosten in verband met afval en illegale dumpingen, voor de GGD en de veiligheidsregio en voor uitkeringen voor levensonderhoud van zelfstandigen die in de financiële problemen zitten. Daarbij hebben we minder belastinginkomsten. Bijvoorbeeld de toeristenbelasting, reclamebelasting en de onroerendezaakbelasting. Ook zijn er minder parkeeropbrengsten, minder opbrengsten uit evenementen, problemen bij de verhuur van commercieel vastgoed, en minder inkomsten uit paspoorten en rijbewijzen. Het is nu moeilijk te zeggen wat de gevolgen van de coronacrisis zijn voor onze plannen."

Onzekerheden

Er zijn in elk geval nog drie financiële onzekerheden die een groot positief of negatief effect kunnen hebben op de begroting. Zo komt het Rijk in mei en september nog met circulaires die de hele begroting weer op z'n kop kunnen zetten. "Daarin staat hoeveel geld de gemeenten krijgen", zegt Lindenbergh. "We weten ook niet wat er daarover in de septembercirculaire staat. En daarbij weten we ook niet of en wat het Rijk gaat compenseren voor de tekorten die ontstaan voor de Coronacrisis."

Afvalstoffenheffing stijgt

In het voorjaar 2020 vindt besluitvorming plaats over het nieuw afvalinzamelsysteem. Omdat er omvangrijke investeringen nodig zijn en de voordelen pas in latere jaren optreden stijgt het tarief afvalstoffenheffing in de jaren 2021 tot en met 2023.

Floriade

De gevolgen van de perikelen rond de Floriade zijn nog niet in de Perspectiefnota opgenomen. "We wachten de resultaten af van het onderzoek van de verkenner. Die is de financiële gevolgen van de drie scenario's, afstel, uitstel of een lightversie, aan het doorrekenen", zet Lindenbergh.

Wethouder Julius Lindenbergh: "Ons beeld is dat er nu elk jaar meer tegenvallers zijn dan meevallers, waardoor we elk jaar weer extra moeten bezuinigen." (Foto: Maarten Feenstra)